Tüketici, markanın güvencesini aradığı için markalı zincirleri tercih ediyor. Bu talep karşısında markasız çalışanların pek şansı kalmıyor, ancak az sayıda tanınmış işletme dayanabiliyor. Franchise sistemi tüm dünyada hızla yayılıyor. Hizmet konseptleri restoran, kuaför, emlak gibi işleri kapsarken, ürün konseptleri beyaz eşya, mobilya, giyim gibi işleri içeriyor. Üreticiler kendi markalı mağazalarını açtırarak hem imajlarını, hem satışlarını yükseltiyorlar.
Franchise almanın girişimcilere sağladığı en önemli yarar, bilmediği işe girebilmek. Bağımsız girişimcilerin korkulu rüyası batmak. İstatistik olarak 5 yıl içinde işyerlerinin yarısının kapanıyor. Riski azaltmanın yolu bildiği işi yapmak, onun da yolu bir konuda yıllarca okumak veya başkasının yanında çalışmak. Bilmediği işi yapanlar ağır bir öğrenme bedeli ödüyor, çoğu batıyor. Yılların birikimini kısa sürede edinmek ve güncel iş fırsatlarını yakalamak franchise alarak mümkün oluyor. Franchisingin güçlü marka, düşük risk, eğitim, denetim, ortak reklam, hazır müşteri, tedarik kolaylığı gibi diğer tüm faydaları, esasen bu büyük avantajını sağlayan unsurlar oluyor. Yapacağı işi iyi bilen çoğunlukla zaten Franchise almıyor, kendi yapıyor.
Franchise verenlere sağladığı fayda, zincirin niteliğine göre değişiyor. Ürün satanların markası zaten tanınmış ama, zincirleşmeyle birlikte kökleşiyor, müşteri bağlılığı sağlıyor, yayılıyor, güçlü reklam yapıyor, müşteriyle doğrudan temas kuruyor, güvenli tahsilat yapıyor. Hizmet satanlarsa “meşhur” iken “marka” oluyor, hızlı yayılıyor, toplu alımda tasarruf sağlıyor, franchise gelirlerinden önemli kazanç elde ediyor, sonuçta esnafken işadamı oluyor. Elbette bu işin riski de var, işini öğreten yarın bayisini karşısında rakip olarak görebilir, bayilerin hataları markaya maledilebilir, kötü niyetli franchise alanlar kayıplara yol açabilir.
Franchise zinciri işletmek, belli tekniklere hakim olmayı gerektiriyor. Ürünün iyi olması, işletmenin tanınmış olması yeterli değil. Markayı, bayi ilişkisini, parayı, bilgiyi, uzmanları, elemanları, tedariki, pazarlamayı iyi yönetebilmek gerek. Franchise verenin yarışta şansı olması için Franchise alanların etrafında toplanacağı tutarlı bir felsefesi olmalı, rakiplerine bir üstünlüğü olmalı, iyi bir stratejisi olmalı. Bunu yapamayanlar hızla büyüyor, sonra aynı hızla dağılıyorlar. İyi köfte yapmak, iyi Franchise yapmak demek değil.
Dünyanın her ülkesinde olduğu gibi ülkemizde de franchise hızla yayılırken, güçlü markaların yanı sıra kötü niyetli ve beceriksizler de Franchise veriyorum diye ortaya çıktı. UFRAD üyeliği ciddi denetimler getirse de, yasalar herhangi bir kısıtlama getirmediği için franchise alanların iş seçerken bazı hususlara dikkat etmeleri gerekiyor. Çoğunlukla markanın sağladığı güven nedeniyle araştırma yapmadan işe giriliyor. Markanın rakipleri karşısındaki gücünü, müşterilerin bağlılığını, franchise alanların maddi manevi memnuniyetini, verilen eğitimin kapsamını ve yararını, uygulanan denetimin yapıcılığını, tedarik kaynaklarının ve fiyatlarının uygunluğunu, yer seçiminin doğruluğunu, reklamların ve kampanyaların etkinliğini, yatırım maliyetinin makul olmasını, bölge koruma uygulamalarını, anlaşmanın detaylarını araştırmak gerekiyor. Bunun için de en iyi kaynak mevcut Franchise alanlar, deneyimli yakınlar, Franchising Derneği UFRAD ve Franchise danışmanları oluyor.
Meşhur olmak marka olmaya yetmiyor. Güçlü olmak gücünü paylaşmak anlamına gelmiyor. İşin özünde, girişimcinin yıllarca birlikte çalışacağı kişiyi, franchise zincirinin sahibini tanıması, “niyetini” ve “kabiliyetini” anlaması gerekiyor. Niyeti kötüyse yanına yaklaşmaması gerekiyor. Marka kurup yönetme kabiliyeti yoksa, yanından hemen uzaklaşması gerekiyor.
YENİ MAKALELER
Markanız Uuslararası Nasıl Büyür?
/21.11.2024
Küresel pazarlara girme fikri, işini geliştirmek isteyen her franchise veren markanın ilgisini çekiyor ama doğru genişleme yöntemini seçmek işin başarısının ilk adımı.
Franchise lisansı olarak da bilinen bir franchise paketi, her franchise sisteminin merkezinde yer alır. Franchise verenlerin A'dan Z'ye eksiksiz iş konseptini içerir.
Franchising, bağımsız girişimciler arasındaki bir ticari işbirliği tarzıdır. Basitçe söylemek gerekirse, bir franchise girişimcisi, franchise verene markasını ve sektördeki bilgi birikimini kullanmak için bir ücret öder.
Franchise Türkiye’de geç tanındı ama çok sevildi. Türk milletinin iş yapma tarzına çok uygun bir model.
Franchise sistemi büyük markalar yaratan, içindekilere birçok avantaj sağlayan, ama bir o kadar da zor yürütülen, girift dengeler üzerine oturan bir ilişkidir. İlişkinin temeli karşılıklı yarar sağlamaya dayanır.
EN ÇOK OKUNANLAR
Dünyanın En Büyük Franchise Zincirleri
/03.01.2025
Franchising, kanıtlanmış bir iş modeliyle hızlı genişlemeyi mümkün kılarak küresel iş dünyasında devrim yaratmıştır. Sektörleri şekillendiren dünyanın en büyük franchise zincirleri hangileridir gelin birlikte bakalım.
Sylvester Stallone’nin hayatı, çoğumuzun detaylarını pek bilmediği zorluklarla dolu ilginç bir hikâyeye sahip. Yaşadıkları ve hayat mücadelesi, Rocky filmleri gibi oldukça da ilham verici.
Herkes, başarılı olabilecek bir işe yatırım yapmak ister, bu sır değil ama buna ulaşmak hayal de değil. Peki, size en uygun işi bulmak için başlıca kriterleriniz ne olmalı? Ayrıca pazarda bunun için nasıl bir araştırma yapmalısınız? Buyrun cevaplara bir bakalım.
Bir insan ne ister? Para mı? Güvence mi? Yoksa bir başkasının ona sunduğu, sınırları önceden çizilmiş, çerçevesi belli bir dünyada, büyük hayaller kurmak mı? Franchise almak işte tam da böyle bir yol ayrımının ortasında durur. Bir yanda kurulu bir düzenin sunduğu konfor, diğer yanda bağımsızlık arzusunun fısıltıları...
Gloria Jean's Coffees Türkiye Genel Müdürü Emrah Bilgin, markanın 2012 yılı itibari ile el değiştirmesiyle başlayan yeni döneminde, kısa sürede Türkiye pazarında nasıl yükselişe geçip başarılı olduklarını bizlere tüm süreçleriyle anlattı.