İş Planı Hazırlamanın Avantajları

Ancak pek çoğunuz farkında olmadığı bir şey var: İş Planını kredi alma vb. finansal ihtiyaçlarınız dışında farklı amaçlar için de kullanabilirsiniz.

İş Planını stratejik planlama yapmanız gerektiğinde hazırlayabilirsiniz. Yol haritanızı belirlemek, fikirlerinizi netleştirmek için İş Planı paha biçilmez bir araçtır. İş Planı yapacağınız işin kapsamını ve girişime başlamak için gereken zaman, para vb. kaynakları belirlemenize yardımcı olur.

İş Planını girişim fikirlerini değerlendirirken kullanabilirsiniz. Aklınızda birden çok fikir olduğunda ve bunların birini seçmede kararsız kaldığınızda; hangisinin daha doğru bir tercih olduğunu anlamak istiyorsanız, fikirlerinizin her biri için ayrı ayrı İş Planları hazırlayabilirsiniz. Çünkü İş Planı hazırladığınızda başarı şansı en yüksek olan planı görür ve zaman ve emeğinizi harcamaya değer fikri kolaylıkla ayırt edebilirsiniz. 

İş Planını araştırmalarda kullanabilirsiniz. Bir İş Planı yazarken, potansiyel müşterinizi ve rakiplerinizi araştırmanız gerekir. İş Planı sizi stratejik kararlar vermeden önce araştırma yapmaya yönlendirerek doğru kararlar almanızı sağlar. 

İş Planını işe alma süreçlerinde kullanabilirsiniz. İş Planı ile girişiminizin vizyonunu yeni ekibe katılacak kişilere kolayca aktarabilirsiniz. Eğer yeni bir girişim başlatıyorsanız veya yeni yeni büyüyen bir girişiminiz varsa, İş Planı profesyonel bir imaj çizerek onların girişiminizin başarılı olacağına dair inançlarını güçlendirir.

İş Planını ortaklıklar kurmada kullanabilirsiniz. Diğer şirketlerle ya da farklı şahıslarla işbirliği yapmayı amaçlıyorsanız, potansiyel ortağınıza İş Planınız sayesinde vizyonunuz, hedef kitleniz ve stratejileriniz hakkında net bilgiler verebilirsiniz.  İş Planınızı değerlendiren kişi ya da şirketler onlar ile uyumlu vizyon, faaliyet alanı ve stratejilere sahip olup olmadığınızı bilerek daha doğru adımlar atacaklardır. 

İş Planını girişimcilik yarışmalarında kullanabilirsiniz. Girişim Limanı’nın da yaptığı gibi danışmanlık desteği, ücretsiz ofis ve laboratuvar desteği, hibe, teşvik veya yatırım sermayesi destekleri gibi yarışmada dereceye giren girişimcilere ödüller sunan girişimcilik yarışmalarında, girişimcilerden İş Planı hazırlamaları beklenir. İş Planını doğru hazırlamak; başarılı girişimleri belirlemede en önemli kriterdir. 

Çeşitli amaçlar için hazırlanan çok sayıda İş Planı tipi vardır. En yaygın İş Planı tipleri ise şunlardır:

Geleneksel İş Planı: En yaygın İş Planı tipidir. Geleneksel bir İş Planlarında standart aşamalar vardır.  Bunlar; bir yönetici özeti / taslak hazırlama, girişim ya da şirketi, faaliyetlerini açıklama, detaylı pazar araştırması yapma, yönetim ve organizasyon şemasını/ proje ekibini açıklama, tedarik edilecek mal ve hizmetler ile girişim ürün veya hizmetleri listeleme, müşteri kesiti / hedef kitle belirleme ve niteliklerini açıklama, pazarlama stratejileri belirleyerek pazarlama planı oluşturma, dağıtım, satış kanalları belirleme ve lojistik operasyon planı oluşturma ve son olarak bir finansal tahminlerin yer aldığı 5-10 senelik finansman planı (bütçe, gelir gider tablosu, maliyet analizi, nakit akışı vb.) hazırlama aşamalarıdır.

Geleneksel İş Planlarının yazılması diğer İş Planı tiplerine göre daha çok zaman alır. Geleneksel İş Planları diğer İş Planlarından daha uzun ve detaylıdır.  Genellikle geleneksel İş Planlarını en çok talep edenler ise risk sermayedarları ve kredi veren bankalardır. 

Odaklanmış İş Planı: Bu İş Planı tipi geleneksel İş Planından daha kısadır. Odaklanmış İş Planında Geleneksel İş Planı ile benzer aşamalar vardır ancak bilgiler daha kısa ve öz ifadelerle anlatılır.  Odaklanmış İş Planı genellikle yeni işe alınacak çalışanların işe alım süreçlerinde ya da hedef pazar için var olan pazar stratejilerini değiştirerek yeni planlar oluşturma süreçleri gibi tek bir konu odaklı spesifik süreçlerin daha detaylı ve kontrollü takibi için hazırlanır.

Kâr Amacı Gütmeyen İş Planı: Kâr Amacı Gütmeyen İş Planını genellikle, toplum yararına çalışan ve sosyal fayda sağlayan kurum ve kuruluşlar tercih ederler. Geleneksel İş Planında bulacağınız her aşamayı kapsar. Fakat bu aşamaların yanı sıra Kâr Amacı Gütmeyen İş Planında kurum ve kuruluşun ulaşmayı hedeflediği sosyal etkiyi açıklayan ekstra bir bölüm yer alır. Örneğin, görme engelli bireyler için geliştirilen bir ürüne fon sağlamak için bağışçılar genellikle Kâr Amacı Gütmeyen İş Planı talep ederler.

Giriş fikirleriniz ile ilgili detayları net biçimde ortaya koyarak stratejiler geliştirmenin ve girişim fikirlerinizi başka insanlara doğru aktarabilmenin en iyi yöntemlerinden biri İş Planı hazırlamaktır. İş Planları, ayrıntılı grafikler, görseller, tablolar ve raporlarla birden çok sayfa hazırlanabilir. Her sektör için tek bir tip İş Planı yoktur. Sektörlere, fikirlerin kapsamına vb. birçok şarta göre İş Planı tipi ve hazırlık yöntemi değişebilir. Doğru hazırlanmış İş Planları tek bir tip değildir evet ama hepsinin tek bir otak yönü vardır: İş Planınızı okuyanlar için girişiminiz, fikriniz ya da şirketiniz hakkında verdiğiniz bilgilerin yeterince açıklayıcı ve anlaşılır olması.