Zor Dönemlerde Katma Değerli Sektörler ve Sürdürülebilirlik

Perşembe
04.07.2024
Satın aldığımız mal ve hizmetler dünyanın çeşitli ülkelerinden gelen girdilerden oluşmaktadır. Ancak, bu küresel üretim zincirindeki mal ve hizmet akışları, her zaman uluslararası ticaretin geleneksel ölçülerine yansıtılamaz, aynen içinde bulunduğumuz zor dönemde yansıtılamadığı gibi…
 

Katma değerli sektörlerde ticaretin geliştirilmesi, her ülke tarafından dünya çapında tüketilen mal ve hizmetlerin üretimindeki katma değeri göz önünde bulundurarak sağlanmaktadır. Katma değerli sektörlerde ticaretin geliştirilmesi ülkeler arasındaki ticari ilişkilere yeni bakış açıları sağlayarak politika yapıcıları daha iyi bilgilendirmek üzere tasarlanmıştır.

Katma değerli sektörlerin ticaret göstergeleri, bir ürünün katma değerinin olması durumunda cari birim fiyatlarla veya hisse senedi bazında yüzde olarak ifade edilmektedir.

Pandemi, savaşlar vb. sorunların dünya ekonomisi üzerinde büyük ve olumsuz etkileri olmuştur ve olmaya da devam edecektir. Birçok işletme en azından geçici olarak yaptıkları ticaret hacmini küçültmekte ya da durdurmaktadır. Olumsuzlukların belirli sektörler üzerinde olumsuz bir etkisi bulunmaktayken bazı sektörler için durum tam tersidir. Bütünsel olarak ele alındığında ise pandemi ve savaşlar genel anlamda ekonomide birçok sektörde iş kaybına yol açmışve aşmaya devam edecektir.

Güncel bilgiler ışığında geliştirilen bu argüman ile farklı sektörlerin ekonomi için önemine değinmekte fayda görüyorum. Brüt Katma Değer ile ölçülen üretilen malların ve sunulan hizmetlerin toplam değeri, her sektördeki iş sayısı ve ortalama kazançlar hakkında dünya genelindeki en son istatistiklere bakalım.

Brüt Katma Değerli Sektörler:

Mart 2020'de dünya genelinde her geniş sanayi sektöründeki toplam iş sayısı ve serbest meslek işlerinin sayısı, bu sektörlerin her birinde 2020'de tam zamanlı çalışanlar için haftalık ortalama kazançlar ve 2020 ilk çeyrek için brüt katma değerli sektörler incelendiğinde; toplam iş sayısının sektörler arasınormal dağılım göstermediğigözlenmektedir. Ayrıca, toplam iş sayısının %35’i iki sektörde ve toplam işlerin yaklaşık %55’i isebeş sektörde yoğunlaşmıştır.

Ülkeler ortalaması gözetilerek belirlenen en fazla iş alan sektör, yaklaşık 5 milyon toplam iş ile perakende sektörü ile toptan satış sektörüdür. 4.5 milyon iş ise sağlık sektörü ve bakım sektörlerinde yoğunlaşmıştır. Bu iki sektörde, dünyadaki tüm işlerin dörtte birinden fazlasıtoplanmıştır; perakende sektörü ve toptan satış sektörü dünya genelinde toplam işlerin %15’ini kapsamaktadır.  Sağlık sektörü ile bakım sektörü ise dünya genelinde toplam işlerin %13’ünü kapsamaktadır.

Pandemi döneminde hangi sektörlerde en çok serbest meslek sahibi bulunmaktadır?

Ülkeler ortalaması gözetilerek belirlenen serbest meslek sahiplerinin en çok bulunduğu sektör, yaklaşık 840.000 toplam serbest meslek iş ile inşaat sektörüdür. İnşaat sektöründeki serbest meslek iş sayısı dünya genelinde toplam serbest meslek iş sayısının %18'i kadarıdır. Toplam serbest meslek iş sayısının çokluğuna göre inşaat sektörünü en çok serbest meslek iş sayısına sahip tarım sektörü takip etmektedir. 

Pandemi döneminde hangi sektörler en savunmasızdır?

Bu dönemde özellikle en olumsuz etkiyi sanat ve eğlence, konaklama ve yiyecek içecek hizmet sektörleri görmüştür. Bunları perakende ve toptan satış sektörleri takip etmektedir.

Dünya genelinde toplam serbest meslek iş sahiplerinin % 17'si ve tüm işlerin neredeyse %25’i bu üç sektörde toplanmaktayken; bu oranlar hızla azalmıştır. Bu sektörler ayrıca dünyanın toplam ekonomik üretiminin% 15'inden de sorumlu sektörlerdir.

Krizle ilgili belirsizlik, hangi sektörlerin talepte en hızlı düşüşü yaşayacağını belirlemeyi zorlaştırmaktadır.Bahsedilen sektörlerin ticari faaliyetlerinde yaşanan gecikmeler, sektörlerin önemli girdilerini ve hizmet ettiği diğer ekonomik faaliyet alanlarını olumsuz etkilemiştir. Örneğin, dağıtım, finans ve taşımacılık hizmetleri imalat sektörünün önemli girdileridir. İmalat sanayi ihracatında toplam hizmet katma değeri, %30 civarında olmuştur. Dolayısıyla pandemi döneminden olumsuz etkilenen imalat sektörü dolaylı olarak hizmet sektörünü de olumsuz etkilemiştir.

Pandemi ve savaşlar gibi zor dönemlerin ülkelerin, özellikle alıcılar ve satıcılar arasında yakınlık gerektiren sektörlerin ticaretini engellemesi söz konusudur. Genel olarak katma değer oluşturan sektörlerin önemi göz önüne alındığında, ülkeler arası kısıtlamaların derecesi ve süresi salgın sonrası ekonomik süreci şekillendiren önemli bir belirleyicisi olmuştur ve bu uygulamaların etkisi hala devam etmektedir. Rusya- Ukrayna savaşı ve Gazze saldırıları gibi dünyanın pek çok bölgesinde yaşanan elim hadiseler de göz önüne alındığında, dünya ekonomisi her geçen gün geriye gitmektedir. Bu gidişe son veren adımlar atılmadığında ise insan hayatını tehdit eden kıtlık vb. çok daha olumsuz koşullarla baş etme zorunluluğu doğacaktır. Pek yakın tarihte insanoğlunun yüzleşmesi gereken bu gerçekten kaçınabilmek ise ancak ve ancak atılacak yenilikçi adımlar ve sürdürülebilir ekonomilere geçiş sürecini hızlandırmakla mümkündür. Sürdürülebilir inovasyonlara yapılan her yatırım, gelecek nesillere bırakılacak en iyi mirastır. Gerek makro ölçekte ülkeler, gerekse mikro ölçekte toplum ve bireyler sürdürülebilirlik konusuna duyarsız kalmamalı ve bu bağlamda herkes elinden gelen çabayı göstermelidir. Unutmayalım: Bu Dünya bizim ve güvenle yaşayabileceğimiz başka bir yer yok!

 


YENİ MAKALELER

Kuyum ve Deri sektörlerinde Tax Free İşlemlerinde Hız ve Güvenilirlik Öne Çıkıyor /03.01.2025

2023 yılına kıyasla 2024 yılında Türkiye’de kuyum ve deri sektörlerinde Tax Free işlemleri yaklaşık yüzde 30 artış gösterdi. Up Refund CEO’su Gökmen Çetiner, bu büyüme oranını değerlendirirken Türkiye’nin turizm ve perakende sektörlerindeki yenilikçi yaklaşımlarının etkisine vurgu yaparak, Tax Free işlemlerinde hız ve güvenilirliğin öne çıktığına dikkat çekti.

Kriz Döneminde Ticarette Doğru Strateji Belirlemek /22.12.2024

Zorlu ve belirsiz piyasa koşullarında bireylerin geçimlerini temin etmeleri için ticari faaliyetlerin yürütülmesive sürdürülebilirliğinin sağlanması gerekir. Ancak küresel ölçekte yaşanan insani krizler dar gelirli ülkelerde ciddi ticari sorunlar meydana getirmektedir.

Yeni Nesil Enerji, Daha İyi Gelecek /21.12.2024

Temiz enerji, yenilenebilir ve sıfır emisyonlu kaynaklardan elde edilen enerji olarak tanımlanabilir; Biyoenerji, güneş enerjisi, jeotermal enerji, hidroelektrik, okyanus enerjisi, rüzgar enerjisi gibi çoğunlukla yenilenebilir, düşük emisyonlu kaynaklardan elde edilen ve çevre dostu enerji seçenekleri dizisini ifade etmektedir.

İstanbul’da CEO Platformu Özel Konferansı Büyük İlgi Gördü /10.12.2024

İstanbul Şişli’deki Fairmont Quasar Hotel, CEESS Global ve CTS ev sahipliğinde düzenlenen CEO Platformu Özel Konferansı’na sahne oldu. İş dünyasının seçkin temsilcilerinin katıldığı bu prestijli etkinlik, stratejik iş birliği ve yatırım fırsatlarının tanıtıldığı unutulmaz bir organizasyon olarak öne çıktı.

Fırsat ve Riskleri İyi Analiz Edebilecek Yönetim Kurulları Oluşturulmalı /15.11.2024

3.Gıda İnovasyon Zirvesi’nde konuşan Türkiye Kurumsal Yönetim Derneği Genel Sekreteri Güray Karacar, Türkiye’de 100 yılını aşmayı başaran şirket sayısının 60 kadar olduğunu ve günümüzün hızla değişen koşullarına uyum göstermek isteyen şirketlerin fırsat ve riskleri iyi analiz edebilecek yönetim kurullarını göreve getirmek durumunda olduğunu belirtti.

EN ÇOK OKUNANLAR

Ayağa kalk ve yoluna devam et! /01.07.2023

Sylvester Stallone’nin hayatı, çoğumuzun detaylarını pek bilmediği zorluklarla dolu ilginç bir hikâyeye sahip. Yaşadıkları ve hayat mücadelesi, Rocky filmleri gibi oldukça da ilham verici.

Kahve Tutkusu ile Kârlı Yatırım: Coffeemania Franchise Fırsatı! /17.01.2025

30 yılı aşkın tecrübesiyle kahve sektöründe lider olan Coffeemania, yeni nesil Franchise modeliyle yatırımcılara kazançlı bir iş fırsatı sunuyor. Türkiye’den başlayarak Azerbaycan, Kıbrıs, Mısır ve Almanya gibi ülkelerde güçlü bir ağ oluşturan marka, global başarısını kanıtlamış durumda

UFRAD’dan Franchise Sektörüne Yön Veren Yuvarlak Masa Toplantısı /21.01.2025

Franchise sektörünün öncü isimlerini bir araya getiren UFRAD Franchising Derneği, Ocak ayı Yönetim Kurulu Toplantısı'nın ardından, Hilltown AVM Rily Brasserıe'de geniş katılımlı bir Yuvarlak Masa Toplantısı düzenledi.

Dünyanın En Büyük Franchise Zincirleri /03.01.2025

Franchising, kanıtlanmış bir iş modeliyle hızlı genişlemeyi mümkün kılarak küresel iş dünyasında devrim yaratmıştır. Sektörleri şekillendiren dünyanın en büyük franchise zincirleri hangileridir gelin birlikte bakalım.

Sizin için doğru Franchise'ı nasıl bulursunuz? /21.10.2024

Herkes, başarılı olabilecek bir işe yatırım yapmak ister, bu sır değil ama buna ulaşmak hayal de değil. Peki, size en uygun işi bulmak için başlıca kriterleriniz ne olmalı? Ayrıca pazarda bunun için nasıl bir araştırma yapmalısınız? Buyrun cevaplara bir bakalım.

FORUM’DA POPÜLER