Türk usulü fast food

Şimdiye dek hamburber, pizza hakimiyetinde giden bu sektör, Türk girişimciler franchise işini öğrendikçe çok hızlı bir gelişim gösteriyor. Özellikle AVM’lerin fast food katlarında yer almak için yatırımcılar birbirleriyle yarışıyor. AVM lerin yönlendirmesi nedeniyle markalar AVM içinde belli bir menüyle sınırlı çalışıyorlar. Türk mutfağının her alanından bir temsilci her AVM de yer alıyor. Ama bu işi bilen çok olduğundan, restoran açan kolay bulunuyor. Franchise işini bilen az olduğundan, hepsi zincirleşip yaygınlaşmıyor.

Yaygın konsept döner

Köftecilerden ilk zincirleşen Sultanahmet oldu, ancak ilk AVM restoranı olan Piramit’te yabancı hamburgercilerin bir benzeri olarak ortaya çıkmıştı. Ardından Atrium’dan çıkan Cızbız franchise verdi. Ama sektör Ramiz ile klasik köftenin kendi tarzında yükselişini yaşadı.

Türkiye’nin muhtemelen en yaygın konsepti olan döner, AVM lerde de yerini aldı. olarak yaygınlaşanlar İkbal, Hosta, Aba, Bereket, Mercan, Meru markaları oldu. Kebap yapan çok yer var, ama hızlı tanınıp yaygınlaşan markalar klasikler değil, yeni çıkanlar oldu. Önce Köşebaşı, Tike zincirleşti, Kebapçı İskender, Hacıbey, Gelik, Ziya sonradan yayıldı. Kırkpınar Köftecisi, köftenin yanı sıra Edirne ciğerini de tanıttı.

Lahmacunu onbeş yıl önce zincirleştiren ve meşhur eden İbrahim Tatlıses sektörde kalıcı olamadı ama, kalıcı bir etkisi oldu. Onun verdiği ivmeyle Hacıoğlu yayıldı, sadece lahmacuna dayanan bir iş olabileceğine insanlar inandı. İsot, Atheste gibi markalar yayıldı.

Pide alanında ilk yaygınlaşan marka Sampi oldu ve uzun süre rakipsiz büyüdü. Sektör otomatik makinelerde aynı lezzeti bulamadığı ve usta yetiştirmeyi beceremediği için gelişemedi. My Pide By Dürüm, Pide Köy birkaç yerde açıldı. Şimdi Çıtır Usta lezzeti ve karlılığıyla öne çıkıyor.

Geniş çeşit

İskender esasen 19. yüzyılda İskender Efendi tarafından icat edilen, torunları tarafından marka olarak tescil edilen, ama zamanla Türk mutfağına mal olmuş bir ürün. Kebapçı İskender markası bile aynı ailenin iki kolu tarafından ayrı ayrı yayılıyor. HD İskender, Bursa Kebap büyüyen markalar.

Edirne ciğeri üstün lezzeti ile müşterisini bağlayan bir ürün. Nedense tanınması oldukça gecikti. Erdana Ciğer, Canım Ciğerim, Ciğerimi Ye gibi markalar çıktı ama Kırkpınar Köftecisi kadar hızlı yayılamadılar.

Tantuni Mersin/Tarsus kökenli bir tür dürüm. Yeni yaygınlaşıyor. Ankara’dan çıkan Tantunizade bu alanda en yaygın marka.

Sulu yemeklerde yaygınlaşan İstanbul Levent’ten çıkan Küçük Ev oldu.

Mantıyı zincire dönüştüren, ürün çeşitlemesine giden ve hemen her şeyi donuk gönderip yerinde pişirten Mantı evi oldu. Kayseri kökenli Kaşıkla, mantının yanında zengin menüsüyle daha ağır bir yatırım ve işletme olduğu için daha yavaş yayılıyor.

İstanbul’un ünlü büfeleri Marmaris, Bambi, Kızılkayalar, Şampiyon Kokoreç gibi markalar da sokaklardan sonra AVM lerde de yerlerini almaya başladılar.

Franchise şartları

Fast food formatında yayılan yerli yemeklerin franchise sisteminde yatırım bedeli ortalama 100-200.000 $ arasında değişiyor. Franchise giriş bedeli olarak da işin cazibesine bağlı olarak 20-50.000 $ alınıyor. Potansiyel vaat eden alışveriş merkezlerinde birçoğu kendileri açıp işletmeyi tercih ediyorlar.