Başka ülkelerde yapılan genellemeler bize bazen tam uymuyor. Franchise & More olarak zincir mağazalarla çalışırken Türkiye’ye has bir gruplaşma farkettim. Promosyon çılgınlığı, köyden kente göç, köşe dönme yarışı, orta direk çöküşü, denetim eksiği.. nedeni ne olursa olsun kendine has koşullar, kendine has tüketici davranışları oluşturmuş.
Satınalma tercihlerine göre müşterileri ben de kendime göre gruplandırdım. Bakalım siz kendinizi nerede göreceksiniz. Tek bir cins olmak zorunda değilsiniz, bazen biri, bazen öbürü gibi davranıyor olabilirsiniz. Gazete alırken biri, tatile turu alırken öbürüsünüzdür örneğin. Bazen promosyona kapılır, bazen indirime takılabilirsiniz.
“Bedava”cılar
Bedava veya ucuz buldukları herşeyi alırlar. Markette deterjana bağlanmış bedava pirinç parlatıcıyı alır, kullanmaz bir köşeye kaldırırlar. Alet dolapları hiç kullanmadıkları ucuz ve kalitesiz tamir takımlarıyla doludur. Okudukları gazetelerini promosyonuna göre seçer, kuponlarını sektirmeden biriktirirler. Onlar için en iyi ürün, bedava olandır. TV yarışmalarının, Milli Piyango’nun müdavimidirler.
Bedavacılara cazip fırsatlar sunun. Fırsatlardan haberdar edin. Menü, paket vb. diyerek zaten alacakları ürünlerin yanına almayacaklarını da ekleyin.
“Ucuz”cular
İhtiyaçlarını en ucuza gidermenin yolunu ararlar. Beğendikleri giyeceği satıcıya ayırtır, indirimin ilk gününde alırlar. Pazarın kapanmasına yakın gider, kalanları toplarlar. Biraz daha ucuza almak için yol yürür, kuyruğa girerler. Yürünecek mesafeye taksi tutmazlar. Sevdikleri soru, “bize kaça”dır. Pazarlık etmeyi severler. Onlara teklif edilen her fiyatı düşürmeye çalışır, bedava verilse, üste para isterler. Yakaladıkları “fırsat”ları ballandırarak anlatmaktan hoşlanırlar.
Ucuzculara kampanya ve indirimleri önceden bildirin. Toplu almaları için uygun fiyat verin.
“Hesap”çılar
Mmaliyeti tüm boyutlarıyla hesaplar, ihtiyaçlarını en uygun şartlarla karşılamak isterler. “Hesabına ayık”tırlar. Tek başına fiyatı değil, ürünün kendileri için değerini ve ileride yol açacağı maliyetleri de hesaplar, karşı teklif verirler. Asgari stokla çalışır, vade farkıyla banka faizini karşılaştırır, herşeyi “yerinden” ve “topluca” almayı severler. Markaya, prestije değil, ürüne, fiyata ve kullanıma önem verirler. Neyi nereden ve nasıl hesaplı aldıklarını zevkle anlatırlar.
Hesapçılara, fiyatın yanı sıra temin kolaylığı ve kalite güvencesi gibi avantajları vurgulayın. Markalı ürünlerden çok, makul kalitede uygun fiyatlı ürünler önerin.
“Güven”ciler
İhtiyaçlarını güvendikleri yerden, en çabuk ve kolay şekilde karşılamayı severler. Biraz ucuza almak için kapı kapı dolaşmak yerine, sürekli aynı tedarikçiyle çalışıp, zamanlarını başka işlere ayırmak isterler. Bunun için bir miktar fazla ödediklerini bilirler ve buna razıdırlar. Etini hep aynı kasaptan alır, hep aynı berbere tıraş olurlar. Sadık müşteri olmalarının karşılığını indirimle almak isterler.
Güvencilerin güvenini boşa çıkarmayın, kazıklamayın, ortada bırakmayın. En ucuz olmaya ise hiç çalışmayın.
“Yakışır”cılar
Her zaman kendilerine “yakışanı” almak ister, fiyatı fazla umursamazlar. Bir kısmı başkasının (patronunun, devletin, müşterisinin, babasının, kocasının, vb.) parasını harcadıkları, bir kısmı da kolay kazandıkları için böyle davranırlar. Bazıları da “ağalığa” özendikleri için böyle davranır, maaşlarını markalı ürünlere yatırırlar. Önerilen fiyatı tartışmadan kabul eder, hatta fiyatını sormadan bile sipariş ederler. Marka giymekten ve kullanmaktan hoşlanır, arabalarının markasını, modelini sormadan söylerler. Gömlek ceplerine markalı kalemler takarlar. Lokantada hesap ödemek için kapışır, arkasını çevirip detayına bakmazlar. Bazen herkesten önce sahip olmak, bazen belli bir markayı veya ürünü bulmak isterler, bazen de kişisel hizmet ve pohpohlanmak yeterli olur.
Yakışırcıların sizi hava atma amaçlı kullanması için çalışın ve dua edin. En rahat satış onlara yapılır ama en zor elde tutulan da onlardır. “Havalı bir mekan” işletiyorsanız kapıdan kovarsınız gitmezler, “havanız kaçarsa” siz kapar gidersiniz. Onların ne istedikleri tam anlayın ve sağlayın.
Sizin de müşterileriniz arasında bu tiplerden bulunur ve her biri ayrı muamele ister. Fiyat, kampanya ve personel yapınızı her biri için farklı oluşturmanız gerekir ki bu hiç kolay değildir. Ağırlıklı olarak bu tiplerden sadece birine hitap etmek de işletmeyi kolaylaştıran bir çözüm. Müşterilerin hepsi bir değil, aman dikkat.
YENİ MAKALELER

Sosyal girişimciliğin finansal kriz sonrası dönemde nasıl evrildiğini ve etki yatırımcılarının bu alandaki kritik rolünü mercek altına alan bu önemli analiz, Doç. Dr. Duygu Hıdıroğlu tarafından kaleme alındı. Sosyal fayda ile finansal sürdürülebilirlik arasında denge kurmanın zorlukları bu yazıda kapsamlı bir şekilde ele alınıyor. Güncel veriler ve stratejik yaklaşımlarla zenginleştirilmiş makaleyi kaçırmayın!
Hayat, bazen bir pencere önünde oturup dışarıyı seyretmek gibidir. Bazen de o pencereden atlayıp bilinmeyene doğru kanat çırpmak. Türk markaları için franchising, işte tam da bu ikinci seçeneği sunuyor. Bir zamanlar sadece yerel pazarlarda boy gösteren markalarımız, şimdi dünyanın dört bir yanında kendi hikayelerini yazıyor.
Son yıllarda sosyal sektör imtiyaz verme sistemi (franchising) pek çok ilham verici başarıya tanıklık ediyor. Ancak sosyal sektörde imtiyazlar için daha kat edilmesi gereken çok yol var.
Sylvester Stallone’nin hayatı, çoğumuzun detaylarını pek bilmediği zorluklarla dolu ilginç bir hikâyeye sahip. Yaşadıkları ve hayat mücadelesi, Rocky filmleri gibi oldukça da ilham verici.
Yeni bir girişimde bulunmak isteyen sosyal girişimcilerin kendilerine ilk sormaları gereken “İş modelimi geleneksel işletmelerin iş modellerinden nasıl farklılaştırmalıyım?” sorusudur.
EN ÇOK OKUNANLAR

Franchising, kanıtlanmış bir iş modeliyle hızlı genişlemeyi mümkün kılarak küresel iş dünyasında devrim yaratmıştır. Sektörleri şekillendiren dünyanın en büyük franchise zincirleri hangileridir gelin birlikte bakalım.
Girişimciiliğe adım atmak isteyenlerin en çok sorduğu sorulardan biri: “Hangi franchise daha çok kazandırır?” 2025 yılı itibariyle Türkiye’de franchise sistemine olan ilgi hızla artarken, yatırım bütçeleri de değişti. Yatırımcılar artık hem doğru sektörü seçmek hem de yatırım maliyetlerini iyi hesaplamak zorunda. Bu makalede, güncel sektör yatırım aralıklarıyla en karlı franchise fırsatlarını inceliyor, yatırımcılara net bir yol haritası sunuyoruz.
Türkiye’nin dört bir yanında faaliyet gösteren yerli pizza zinciri Pasaport Pizza’nın başarı hikayesini ve girişimcilere sunduğu avantajları, Genel Müdür Mükremin Özdemir ile konuştuk.
Gloria Jean's Coffees Türkiye Genel Müdürü Emrah Bilgin, markanın 2012 yılı itibari ile el değiştirmesiyle başlayan yeni döneminde, kısa sürede Türkiye pazarında nasıl yükselişe geçip başarılı olduklarını bizlere tüm süreçleriyle anlattı.
Yeni bir işe adım atmak istiyorsunuz. Sermayeniz hazır, sektör araştırmalarına başladınız. Karşınıza iki popüler seçenek çıkıyor: Bayilik ve franchise. İkisi de dışarıdan benzer görünüyor ama aslında aralarında ciddi farklar var.Bu farklar da yatırımınızın kârlılığını, işin sürdürülebilirliğini ve büyüme potansiyelinizi doğrudan etkiliyor. Bu yazıda, 2025 yılında yatırım yapmayı planlayan girişimciler için en doğru seçimin ne olduğunu açıkça ortaya koyuyoruz.