Aristo'nun Zaferi

Zihninizdeki hayalle gerçek dünya arasında nasıl bir bağ kuracaksınız ve bunun yöntemi ne olacak? Peki, bunu hayata nasıl geçireceksiniz?
Aristo, Nikomakhos’a Etik kitabında mantık şablonundan bahseder. Nikomakhos, 2000 küsur yıl önce Aristo’nun kitap yazdığı bir kişidir. Bu şablon, hayata çabucak geçirilebilir ve aslında bizlerin de bazen farkında olmadan zihnimizde kurduğu bir şablondur. Aristo, mutluluk üzerine fikir yürütürken kendine şu soruyu sorar:
Savaşın “iyisi” nedir?
Ve cevabı kendisi verir: “Zaferdir.”
Savaştan beklediğimiz nedir? Savaşın gitmeye çalıştığı nokta neresidir? Yine “zaferdir” der.
Yalnız burada iyilik kavramı, şu an bizim anladığımız ahlaki iyilik kavramı değildir. Antik Yunan’da “iyilik” kavramı, bir şeyin amacı, hedefi; yani ulaşılmaya çalışılan noktadır.
Noktanızı en başa koyun
“Biz bir kere iyiyi belirledikten sonra, artık her şeyi ona bağlamamız gerekir,” der Aristo. “Zaferi en başa koyduğumuzda, yaptığımız her şeyin ona gitmesi için bir bağ olması gerektiğini” söyler.
Örneğin bir asker elbisesi üretiyoruz. Asker elbisesinin modaya uygun olması önemli değildir. Zafer’e ulaşılması için sağladığı fayda önemlidir: yağmurda su geçirmemesi, üşütmemesi, fark edilmememiz için renklerinin ışığı yansıtmaması vb. Tüm bu unsurlar, bizi savaşırken daha güçlü kılar.
Mantığımızı kullanarak ve “iyi”ye bakarak nasıl bir elbise üretmemiz gerektiğini bilebiliriz. Elbiseye bağlanan bir düğme düşünelim. Elbise nasıl zaferle ilişkilendiriliyorsa, elbisenin düğmeleri de elbiseye bağlanmalı; çünkü onların da “zaferle” ilişkisi vardır.
Kıyafet için nasıl bir düğme üretmem gerektiğini mantıkla bulabiliriz. Hiyerarşik biçimde birbirine bağlı birçok halka düşünün; en başta “iyi”ye bağlı.
Aristo şöyle der: “Tüm eylemlerimizi mantıksal olarak o şeye bağladığımızda iyiyi elde ederiz. Tüm bunları bağlayamadığımızda da elde edemiyoruz.”
İyilik halkaları
Biraz düşünelim, hayal edelim:
Halkalar olsun – her biri birer eylem halkası – ve en başta da “İyilik” olsun.
Ve diyelim ki bu halkaları “İyiliğe” bağlayamıyoruz.
Bu ne anlama gelir?
Bir eylem var ve biz bunu iyiliğe bağlayamıyoruz. Nedir bu eylem peki?
Kelimenin tam anlamıyla: Bu, gereksiz iştir.
Şirketlerin ve insanların hayatı, böyle birbirine bağlanmayan sayısız eylemle doludur.
Neden yapıldığı üzerinde düşünülmemiştir.
Eskiden beri yapılan bir alışkanlıkla yapılmaya devam eder.
Oradadır; buna enerji, zaman ve kaynak harcanır ama “iyi”ye bağlanmaz.
Aslında şirketler veya insanlar, bir yere bağlanmayan eylemlerini yapmasalar bile oldukça yol kat edebilirler.
Kâr etme
Örneğin, neredeyse her beyaz yakalının hayali olan, Güney’de bir kahve dükkânı açacağız diyelim. En tepeye, kahve dükkânının “Kâr Etme” halkasını koyalım.
En temelinde; konseptin, lokasyonun, ürünlerin, tedarikçilerin, personelin, pazarlamanın, işletme bilgisinin halkaları birbirine bağlı ve doğrudan ilişkilidir.
Ve en baştaki halka olan “Kâr Etme” için birbirine bağlı diğer halkalarla ilgili ne yapmamız gerektiğini mantıkla, bilgiyle bulabiliriz.
-
Kötü bir konsepte müşteri gelmez.
-
Doğru olmayan bir lokasyonda iş yapmanız güçleşir.
-
Ürünleriniz kötüyse satamazsınız.
-
Tedarikçilerinizi doğru seçmezseniz, kalitesiz ürünleri pahalıya alırsınız.
-
Eğitilmiş bir ekibiniz yoksa, müşterilerinize nitelikli hizmet veremezsiniz.
-
İyi pazarlama yapamazsanız, hedef kitlenizin sizden haberi olmaz.
-
İşletme bilginiz yoksa, ne ekibinizi idare edebilirsiniz ne de finansınızı.
Zafer düşündüğünüzden daha yakın
Aristo, mutluluğun üzerinde çalışılabilecek bir olgu olduğunu; mutluluğu bir duygudan ziyade, geliştirilebilecek bir yetenek olarak tanımlar.
Mutluluğumuz için “Zafer”e giden yollar zorlu olabilir, önümüze engeller çıkabilir. Ancak tüm bunları aşmak için kendimizi geliştirebiliriz.
Yeter ki başarıya giden yolda ne yapmamız gerektiğini bilelim ve gereksiz işlerle uğraşmayalım.
“Zafer”, düşündüğünüzden daha yakın.
YENİ MAKALELER

Yönetimin DNA’sı: Alışveriş Merkezlerinde 29 Strateji AVM yönetiminde 29 yılı geride bırakan Engin Yıldırım, sektöre yön veren deneyimlerinden süzdüğü 29 altın ilkeyi bu rehberde okurlarıyla paylaşıyor.
Sürekli koştururken kendini unutanlar için: Bu yazı modern iş hayatında kaybolmadan kalabilmenin, gülümseyerek devam etmenin rehberi.
Harika bir menü, zayıf bir servisle değerini kaybeder. Eğitimsiz personel müşteri kaçırır; eğitimli ekip ise markanızı zirveye taşır. Peki fark nerede başlar?
CEO olmak için doğuştan lider mi olmak gerekir? Yoksa öğrenilir mi? Peki, seni zirveye taşıyacak fark ne? Cevap arıyorsan, en iyi versiyonunla tanışma zamanı!
Rekabet artık sektör içinde değil, zihinlerde yaşanıyor. Tüketicinin dikkatini, zamanını ve algısını kim yönetiyorsa oyunu o kazanıyor. Yeni nesil rekabetin kodlarını bu makalemizde keşfedin.
EN ÇOK OKUNANLAR

Girişimciiliğe adım atmak isteyenlerin en çok sorduğu sorulardan biri: “Hangi franchise daha çok kazandırır?” 2025 yılı itibariyle Türkiye’de franchise sistemine olan ilgi hızla artarken, yatırım bütçeleri de değişti. Yatırımcılar artık hem doğru sektörü seçmek hem de yatırım maliyetlerini iyi hesaplamak zorunda. Bu makalede, güncel sektör yatırım aralıklarıyla en karlı franchise fırsatlarını inceliyor, yatırımcılara net bir yol haritası sunuyoruz.
Franchising, kanıtlanmış bir iş modeliyle hızlı genişlemeyi mümkün kılarak küresel iş dünyasında devrim yaratmıştır. Sektörleri şekillendiren dünyanın en büyük franchise zincirleri hangileridir gelin birlikte bakalım.
1990’dan bugüne kahveye tutkuyla bağlı bir marka: Kahve Tiryakisi. Her fincanda deneyim, her şubede girişimcilik ruhu. Bu yolculuğun hikayesini CEO Zafer Dakın ile konuştuk.
b-fit Yönetim Kurulu Başkanı Burcu Topal, sağlıklı yaşam ve sporu seçen girişimciler için b-fit şubesi açmanın detaylarını ve artılarını anlatarak, b-fit’in 4 ay gibi kısa sürede yatırım maliyetini çıkarıp para kazandırmaya başladığını belirtti.
2025 yılı, küresel startup trendleri açısından yepyeni bir dönemi işaret ediyor. Yapay zeka (AI), fintech, sağlık teknolojileri (healthtech), lojistik ve sürdürülebilirlik alanlarında yaşanan büyüme, yalnızca teknoloji girişimleri için değil, franchise yatırımları ve perakende franchise modelleri için de eşsiz fırsatlar yaratıyor.