Siyasette Pazarlama (Marketing Politique )

"Pazarlama; Bir ürünü pazarına uygun hale getirme, tüketiciye tanıtma, rakipleriyle arasındaki farklılığı yaratma ve minimum araçla satıştan elde edilecek karı en yüksek düzeye ulaştırmak için kullanılan tekniklerin bütünüdür."  Siyasal Pazarlama; bir adayı veya siyasi partiyi  seçmenlerine uygun hale getirerek, adayın veya siyasi partinin seçmenlerce tanınmasına olanak sağlamak, rakiplerle ve diğer siyasi partilerle arasındaki farkı ortaya koymak ve gerekli oy sayısına ulaşmak amacıyla siyasal örgütlerce yürütülen faaliyetlerin bütününe denir. Kısacası seçimi kazanmak için parti veya adayın yürüttüğü tüm pazarlama ve iletişim faaliyetleridir. Siyasi pazarlama da siyasi örgüt ticari bir işletme gibi görülür. Fakat burada amaç ticari bir işletme gibi kar sağlamak değil, seçimleri kazanmak ve kalıcı olmaktır. Bu bakımdan eğer bir siyasi örgüt veya aday tam manada başarılı olmak ve bu başarıyı sürdürmek istiyorsa seçim sonrası da siyasal pazarlama faaliyetlerini yürütmek zorundadır.

Adaylar ve seçmenler siyasi hayatta tamamen farklı bakış açılarıyla yer almaktadırlar. Adayların en önemli istek ve önceliği belli bir seçilmişliği elde etmekken, seçmenin önceliği ise kendisine en iyi hizmeti sunacak, problemlerini çözecek ve taleplerini karşılayacak adayı seçmektir. Adayın seçilmek için seçmene sunduğu projeler ve planladığı hizmetler seçilmesinde etkili olmaktadır. Peki adaylar nasıl belirlenmektedir?

Siyasi anlamda başarı isteyen bir adayın,

• Bireysel oy potansiyeline sahip olmaları,
• Toplumsal ilişkilerde ve iletişimde iyi olmaları,
• İyi bir üne ve imaja sahip olmaları,
• Toplumun belli kesimlerinden en az birini yansıtıyor olması gerekmektedir.

Siyasi Partiler Kanunu‟nda yer alan ve genel seçimlerde aday belirleme yöntemleri arasında,

• Merkez Yoklaması,
• Aday Yoklaması,
• Ön Seçim,
• Kontenjan Adaylığı, bulunmaktadır.

Bunların her biri ayrı ayrı değerlendirilebileceği gibi birden fazla yöntem de aynı süreç için kullanılabilmektedir.

Siyasi bir parti kendi stratejisini belirlemeden önce rakiplerini iyi tanımalı, kampanyasını hangi temalara dayandıracağını ve belirleyeceği kampanyanın seçmen üzerinde nasıl bir etki bırakacağının analizini iyi yapmalıdır. Aday, kamuoyu ve konular siyasi kampanyanın üzerinde yoğunlaşacağı ana unsurlardır. Seçmenin gözünde adayın nasıl göründüğü aday açısından yapılan araştırmada önem verilen konulardan biridir. Adayın seçmenler üzerinde bırakacağı etki ve benzer yönleri de ele alınır. Seçmenlere yönelik araştırmalarda seçmenin nasıl kazanılabileceği? Seçmenlerin tutumlarının nasıl olduğu? gibi hususlar üzerinde durulur. Strateji geliştirilirken de hangi konuların dikkate alınacağının belirlenmesi konusunda araştırmalar yapılır. 

Bir siyasi parti ne kadar başarılı olursa olsun onun başarısını belirleyecek ve onaylayacak olan seçmenlerdir. Seçmenlerin istek ve ihtiyaçlarına uygun olmayan, seçmene hitap etmeyen çözümler ilgi görmezler. Kendilerini temsil edecek liderleri, yöneticileri, vekilleri seçebilmek için, onları yakından tanıyabilmek her seçmenin en doğal hakkıdır. Adaylardan hangisini seçeceğine karar vermek, parti programı, ilkeleri ile birlikte, sözkonusu liderlerin rakiplerinden farklı özelliklerinin seçmeni etkileyebilme şekline de bağlıdır. Bunun için her parti lideri, kendisine göre olumlu bulduğu farklı niteliklerini kamuoyuna sunmak için kitle iletişim araçlarından yararlanmaktadır. Siyasal reklam kampanyasında kullanılan başlıca araçlar; Televizyon, sosyal medya, basın, radyo, yüz yüze görüşmeler, ev ziyaretleri, afişler, el ilanlan, mektuplar, telefon görüşmeleri, billboardlar, sms atmak, promosyonlar ve diğerleridir. Aynca parti liderlerinin medyada ve meydanda yaptıklan konuşmalar, açık oturum toplantıları gibi programlar, seçmen kararları üzerinde etkili olmaktadır. 

Siyasal pazarlama bir fikir pazarlamasıdır. Fikrin pazarlanması, partilerin ülke sorunlarını saptamalarını, bu sorunların nedenlerini teşhis etmelerini ve bu sorunların çözümüne yönelik önerdikleri yöntemleri, seçmenlerine benimsetmeleriyle ilgili çalışmaları içerir. Değişik siyasal partiler, aynı sorunlara değişik görüş açılarıyla bakar ve değişik çözümler önerebilirler. Siyasal pazarlama kampanyaları tüm seçmenlere hitap etmekle birlikte, özellikle kararsız seçmenin oyunu kazanmak için ayrı bir önem taşımaktadır.

Siyasal pazarlama, pazarlama biliminin gittikçe gelişen bir alt disiplini olarak kabul edilmektedir. Siyasal kampanyaların amacı, seçmenlere adaylar hakkında, çeşitli iletişim stratejileri, sloganlar ve vaadler aracılığıyla bilgi vererek onları belirli adaylara ve/veya siyasal partilere oy vermeye yöneltmektir. Siyasal reklamcılık ve iletişim uzmanları da seçim kampanyaları sırasında en fazla sayıda seçmeni etkileyebilmek için kitle iletişim araçlarından yararlanırlar. Çünkü kitle iletişim araçlanın yayınları, siyasal hayatı belirmede önemli bir kaynaktır.

Siyasal reklamların seçim dönemlerindeki işlevleri sekiz ana başlık altında toplanabilir. Bunlar:

1.Adayın kamuoyunda isim yapması ve tanınmasının sağlanması,

2. Adaya karşı seçmende ilgi uyandınlması,

3. Adayın özelliklerinin ve yeteneklerinin sergilenmesi,

4. Adayın desteklenmesi konusunda halkın motive etmek,

5. Seçmenlerin siyasal katılıma teşvik edilmesi,

6. Kamuoyunda tartışılması istenen temel meselelerin ve sorulması istenen soruların basın, televizyon ve sosyal medya aracılığıyla gündeme getirilmesinin sağlanması,

7.Algı yönetiminin yapılması,

8.Tüm bu faaliyetlerin seçmeni sıkmadan sunulması.

Siyasal pazarlama araç ve tekniklerinin kullanımı, birçok farklı içerikte eleştiriye neden olsa da; Siyasetçilerin yalnızca söz konusu konuma rakiplerinden daha layık olduklarını göstermek için değil, aynı zamanda kamu yararına teklifler sunmak için de pazarlamaya ihtiyaçları olduğu gerçeğini değiştirmemektedir. Bir diğer ifadeyle, demokratik kurumların meşruiyetleri halkın onayına bağlı olduğundan, halkın saygı ve güvenini kazanmada siyasal pazarlama, siyasal adaylar kadar siyasal kurumların da itibarlarını halka aktarmak için gereklidir. Öte yandan siyasal pazarlamayı kamuoyu yoklamalarıyla bir tutmamak gerekir. Çünkü bu, siyasal etkinliğin kendisiyle sonucunu birbirine karıştırmak olur!

Seçimlerde başarının en üst noktaya taşınması için siyasi partiler ve adayları doğru pazarlama stratejisi izlemelidir. Siyasal pazarlama stratejisi içinde adaylar, özellikle yerel seçimlerde, seçmen tercihleri için, önemli bir tercih kriteri haline dönüşebilmektedir. Siyasal pazarlama kapsamında doğru aday ile doğru seçmene doğru yerde doğru iletişim kanallarıyla ve doğru mesajlarla ulaşan siyasi partiler, elde etmek istedikleri başarı için rakiplerinden daha önde yer almaktadırlar. Bu şekilde profesyonel ve planlı şekilde yürütülen çalışmalarla paralel olarak doğru konumlandırılmış aday ve/veya siyasi partiler hem seçmenin oyunu elde etmede hem de ilerleyen dönemlerde seçmeni sadık bir partili haline getirmede etkili olmaktadır. Tıpkı işletmelerde var olan marka sadakatinin, siyasi parti ve adaylara yönelik olabileceği de düşünülmektedir.